Spring naar inhoud

Samen voor de beste zorg

Patrick Vink en Christiaan Hoff

Uiteindelijk doen we dit allemaal voor de patiënt en voor de kwaliteit van zorg en leven

Concurrentie in de zorg is achterhaald. Willen we in Friesland niet alleen nu maar ook in de toekomst goede en voldoende zorg houden, dan kan dat alleen door samen te werken. Samen te werken als ziekenhuizen, maar ook met ouderenzorg, revalidatie instellingen, thuiszorg en huisartsen. Netwerkzorg heeft de toekomst aldus voorzitter van de Raad van Bestuur Patrick Vink en medisch-bestuurder Christiaan Hoff.

‘‘Het MCL wordt nog te veel gezien als concurrent, als machtsblok. Dat zijn we niet.’’

Het MCL heeft onlangs de strategie tot 2030 bepaald. De kern van de strategie is niet meer en groter, maar wel beter. Het accent komt meer te liggen op de complexe meer specialistische zorg voor kwetsbare patiënten. Daar wil het ziekenhuis volgens Christiaan Hoff in excelleren en groeien. Daarvoor krijgt het MCL ook de steun van zorgverzekeraars. Maar het totale budget groeit niet.

Dat betekent dat het ziekenhuis een deel van de zogenoemde focuszorg, de geplande meer eenvoudige ingrepen die veel voorkomen, niet meer gaat doen. Die zorg kan worden overgenomen door andere ziekenhuizen. ‘‘Daarbij kijken we eerst en vooral naar onze collega’s in Heerenveen. We zitten immers met de Tjongerschans al in één organisatie. Maar ook met de ziekenhuizen in Sneek en Drachten zullen we de samenwerking blijven zoeken.’’  

Keuzes maken

‘‘We zullen keuzes moeten maken en dat is ook goed’’, aldus Patrick Vink. ‘‘We zijn een topklinisch (STZ) ziekenhuis. Veel mensen hebben geen idee wat dat inhoudt, maar het betekent dat we meer complexe topklinische zorg leveren dan een algemeen ziekenhuis. We zitten daarmee tussen een academisch centrum en een algemeen ziekenhuis in en hebben daardoor ook een andere rol dan de andere Friese ziekenhuizen.’’

‘‘We hebben bijvoorbeeld een hartcentrum en doen de meest ingewikkelde oncologiebehandelingen in de provincie. Daarbij werken we steeds beter samen met de andere ziekenhuizen die voor het specialistische deel een patiënt insturen, maar de rest van de behandeling zelf doen. En minstens zo belangrijk: we leiden dokters en verpleegkundigen op, doen wetenschappelijk onderzoek en hebben innovatie hoog op onze agenda staan.’’

Promovendi en hoogleraren

De opleiding is cruciaal, omdat de tekorten aan zorgpersoneel groot zijn. Alle Friese ziekenhuizen hebben direct belang en werken ook samen met het MCL als opleidingsziekenhuis. Het ziekenhuis heeft volgens Christiaan Hoff een prima vernieuwend wetenschappelijk klimaat. Er werken veel promovendi en er zijn enkele hoogleraren aan het ziekenhuis verbonden.

‘‘In het UMCG bedenken ze nieuwe behandelingen, in het MCL onderzoeken we of ze ook goed werken bij alle doelgroepen.’’ De opleiding, het onderzoek en innovatie maken het ziekenhuis aantrekkelijk als werkgever voor ambitieuze dokters, verpleegkundigen en ondersteuners. ‘‘Dit onderdeel van ons STZ-profiel heeft een grote aantrekkingskracht voor de hele regio.’’

Christiaan Hoff, ook darmchirurg, verwijst naar de periode eind jaren negentig waarin het MCL een vooraanstaande positie had in Nederland en zelfs daarbuiten waar het gaat om laparoscopische buik- en darmchirurgie, het opereren via kleine sneetjes in de buik. De toenmalige Raad van Bestuur had besloten als eerste vier zogenoemde ‘endosuites’ aan te schaffen, op dat moment de meest moderne operatiekamers voor deze vernieuwende vorm van opereren. Het MCL was daarmee het eerste ziekenhuis in Europa dat over vier van deze suites beschikte.

Dit trok jonge ambitieuze specialisten aan, die een belangrijke rol speelden bij het opleiden van chirurgen in heel Nederland en bijvoorbeeld ook Duitsland. Via beeldverbindingen konden vanuit allerlei ziekenhuizen de operaties in het MCL live worden gevolgd. Een noviteit. Het was een inspirerende tijd, weet Christiaan Hoff nog. Dit zorgde voor een gevoel van trots en tilde het ziekenhuis naar een hoger niveau.

Hybride operatiekamers

Daar wil het MCL weer naar toe: topklinische zorg op een hoger innovatief niveau. Het ziekenhuis heeft een moeilijke periode achter de rug waarin fors moest worden bezuinigd en er dus ook weinig ruimte was voor grote investeringen. Inmiddels heeft het ziekenhuis de financiën op orde en kan het weer gaan bouwen, te beginnen met een volledig nieuw operatiecentrum en een gloednieuwe Intensive Care. Deze moeten eind 2025 in  gebruik worden genomen.

De aanschaf van hybride operatiekamers, waarbij tijdens een operatie de chirurg, een radioloog en een ok-team intensief samenwerken, is een forse stap vooruit. Door de aanwezigheid van bijvoorbeeld röntgenapparatuur is het direct mogelijk te kijken hoe een operatie verloopt. Op de IC, waar straks patiënten voor hun herstel ook naar buiten kunnen, is ruimte voor allerlei vernieuwende behandelingen en technologieën. Deze vernieuwingen zijn belangrijk om goede artsen en verpleegkundigen voor het ziekenhuis te behouden en binnen te halen. ‘‘Zo blijven we aantrekkelijk.’’

Digitalisering

Er verandert meer de komende jaren. Door digitalisering wordt het mogelijk meer behandelingen thuis te doen, zoals thuismonitoring bij hartpatiënten. Door controle op afstand hoeven patiënten straks alleen nog naar het ziekenhuis te komen wanneer er echt iets mis is. Zolang het goed gaat, kunnen ze thuis blijven. ‘‘Goed voor de patiënt en de kwaliteit van leven en uiteindelijk draagt het ook bij aan lagere kosten voor de zorg.’’ Dit is volgens Patrick Vink van belang om de zorg ook voor de toekomst toegankelijk en betaalbaar te houden.

Het MCL wil daarom veel investeren in verdere digitalisering van de zorg, waarbij patiënten uiteindelijk ook meer regie krijgen over hun eigen behandeling bij chronische ziekten. Bij al deze ontwikkelingen worden patiënten nauw betrokken. Wat vinden zij belangrijk in de zorg en welke verbeteringen zijn er nog mogelijk? Daarover kunnen patiënten rechtstreeks meedenken en meepraten. ‘‘Uiteindelijk doen we dit allemaal voor de patiënt en diens kwaliteit van zorg en leven.’’

Een andere belangrijke ontwikkeling is de Juiste Zorg op de Juiste Plaats. Dit betekent zorg in het ziekenhuis wanneer het echt nodig is en zorg thuis of door de huisarts wanneer dit kan. De stadspoli is een mooi voorbeeld. Op verzoek van de huisarts kan de specialist meekijken met een patiënt en adviseren over diens behandeling. Vaak is dit voldoende en hoeft de patiënt niet door naar het ziekenhuis. Dit is prettiger voor de patiënt, want minder belastend. Bovendien kost het de patiënt niet zijn of haar eigen risico. Dit gebeurt nu nog voor een beperkt aantal specialismen en behandelingen, maar wordt de komende tijd fors uitgebreid.

Revalideren

Minstens zo belangrijk en innovatief is de beweging om kwetsbare patiënten na een zware ingreep vooral buiten het ziekenhuis bij Noorderbreedte of Revalidatie Friesland te laten revalideren. Voor de patiënt veel prettiger, aldus Christiaan Hoff, omdat de ouderenzorg een veel passender en rustiger omgeving is om te revalideren voor kwetsbare patiënten dan de meer hectische omgeving van het ziekenhuis. ‘‘Het draagt direct bij aan de kwaliteit van zorg en leven. Bovendien houd je zo meer ziekenhuisbedden beschikbaar voor andere patiënten.’’ Het feit dat Noorderbreedte, Tjongerschans en MCL samen het concern Zorgpartners Friesland vormen, maakt samenwerking over grenzen heen een stuk eenvoudiger. ‘‘Dat is een groot voordeel.’’  

Het verplaatsen van zorg waar dat kan, is een goede ontwikkeling waar het ziekenhuis vol op inzet. Maar allemaal vanzelf gaat het nog niet. ‘‘Het heeft de toekomst, maar er zijn nu bijvoorbeeld nog te veel schotten en ingewikkelde regels die een optimale samenwerking tussen ziekenhuizen en huisartsen soms bemoeilijken. Daar moeten we van af en daar hebben we ook de zorgverzekeraars bij nodig.’’

Patrick Vink en Christiaan Hoff denken dat dat een kwestie van tijd is. ‘‘Gezien de grote personeelskrapte, de stijgende vraag naar zorg en daardoor ook de stijgende zorgkosten, weten we allemaal dat het anders moet. Dan helpen schotten niet. Wij willen in ieder geval graag anders en zullen er alles aan doen om de betrokken partijen mee te krijgen, in Friesland, maar daarbuiten ook bijvoorbeeld het Universitair Medisch Centrum Groningen, het Martini ziekenhuis en Isala in Zwolle. Het gaat tenslotte om goede complete zorg die beschikbaar is en blijft voor alle Noorderlingen. Als MCL zien we het als een belangrijke opdracht om door opleiding, onderzoek en innovatie en samen met patiënten direct bij te dragen aan het ontwikkelen en mogelijk maken van nieuwe zorgvormen voor de toekomst. Nog beter, patiëntgericht en over de grenzen van het ziekenhuis heen.’’ 

Meer lezen van MCL vertelt?

Bekijk meer verhalen over afdelingen, mensen, zorg, keuzes, meedoen en geluk op deze pagina.