Onderzoek: wérkt die operatie?

‘Het begint met aanvallen die heel heftig kunnen zijn. Bij veel patiënten leidt het ertoe dat ze niet meer kunnen werken, en het heeft invloed op het sociale leven. De aanvallen kunnen vanuit het niets optreden. En ze kunnen vele uren aanhouden. Het klassieke beeld is dat het voorkomt bij vrouwen tussen de veertig en de vijftig jaar, maar er zijn flink wat patiënten die jonger zijn. Peters: ‘Als je het eenmaal hebt, kom je er niet vanaf. De ziekte gaat nooit voorbij. Maar op een gegeven moment krijg je geen aanvallen meer, omdat het aangetaste evenwichtsorgaan volledig is uitgevallen. Het andere evenwichtsorgaan kan die functie doorgaans overnemen. Dat beide evenwichtsorganen zijn aangetast komt maar heel zelden voor.’

Het MCL doet mee met een onderzoek dat is gestart door het HagaZiekenhuis. Het MCL is het eerste ziekenhuis buiten het Haga dat participeert. Het onderzoek wordt gefinancierd door ZIN/ZonMw. KNO-arts Henk Blom van het Haga was het opgevallen dat in andere landen verschillende operaties worden uitgevoerd. Veel Nederlandse patiënten gaan naar het buitenland voor zo’n operatie. Peters: ‘De operatie mag in Nederland niet worden uitgevoerd. De NZa vindt dat er te weinig bewijs is dat het effectief is. Bij veel behandelingen van Ménière is er een groot placebo-effect. De patiënt ervaart verbetering, maar het is niet bekend door welke factoren dat komt. Dat geldt ook voor die operatie. Er zijn geen goede onderzoeken waaruit blijkt of het wel of niet werkt.’

Bij het onderzoek waaraan Peters meewerkt worden in heel Nederland 84 patiënten geopereerd – maar pas nadat andere behandelmogelijkheden zonder effect zijn gebleken. In beide gevallen wordt het kanaal tussen het middenoor en de hersenen vrij gelegd, zodat er meer ruimte komt. Bij de helft van de patiënten wordt het kanaal vervolgens afgesloten met een clipje. De gedachte is dat de verbinding binnenoor-hersenen een rol speelt bij de ziekte.

Bij de ziekte van Ménière worden vermoedelijk twee soorten vloeistoffen in het slakkenhuis (evenwichtsorgaan) met elkaar vermengd. Peters: ‘Dat wordt endolymfatische hydrops genoemd. Eén van de twee vloeistoffen tast door kalium de trilhaarcellen aan van het gehoor en het evenwichtsorgaan. Het waarom weten we niet; we weten niet waarom de twee vloeistoffen met elkaar vermengen. Het vermoeden is dat de toestroom van hersenvocht er iets mee te maken heeft.’

Het is voor de patiënten een baanbrekend onderzoek, meent Peters. ‘Er zijn wel buitenlandse onderzoeken, maar daarbij is teruggekeken naar het effect. Door de Nederlandse aanpak is heel goed te beoordelen of die operatie effectief is of niet. Als uit het onderzoek zou blijken dat de operatie effectief is, dan is er een kans dat patiënten de operatie ook in Nederland kunnen krijgen. Maar het heeft wereldwijd gevolgen.’

Peters vindt het leuk om met wetenschappelijk onderzoek bezig te zijn. ‘Ik ben gespecialiseerd in oren, dus dit onderzoek vind ik erg leuk, maar ik doe ook mee aan wetenschappelijk onderzoek voor immunotherapie bij allergie, en een onderzoek naar neussprays, de internasale corticosteroïden die bij allergieën worden gegeven.’

Bekijk meer verhalen over afdelingen, mensen, zorg, keuzes, meedoen en geluk op deze pagina.