Onderzoek over de grenzen van het eigen vak heen

‘Medicijnen worden getest met een RCT, Randomized Controlled Trial voor ze op de markt komen. Het gaat om dure medicijnen en dure onderzoeken. Deelnemers worden vaak streng geselecteerd om eventuele toxiciteit te voorkomen. Met andere woorden: het onderzoek vindt vaak plaats met relatief gezonde oncologische patiënten. Dus het is maar de vraag of de uitkomsten van die studies toepasbaar zijn op mijn patientenpopulatie, vaak tachtigplussers met comorbiditeit, die naar mijn spreekuur komt.’

‘Friesland is een geweldig onderzoeksgebied,’ vindt Hoogendoorn. ‘Mensen zijn honkvast dus je kunt ze gedurende een reeks van jaren volgen. Er is veel vergrijzing en dus veel kanker. En sinds 2005 werken we me HemoBase, waarin we alle patiëntgegevens verzamelen en toegankelijk maken. Onze onderzoeksgegevens zijn goed te vertalen naar andere rurale gebieden, of het nou Oost-Groningen is of Schotland. Onze onderzoeksresultaten kun je internationaal goed wegzetten; het is een blauwdruk voor veel andere gebieden.’
 

Soms kan het zinvol zijn onderscheid te maken in behandeling. Bijvoorbeeld bij agressieve lymfeklierkanker. Daar is een gestandaardiseerde chemokuurbehandeling voor. Hoogendoorn: ‘Bij 75-plussers is dat in kaart gebracht. Reageert die populatie even goed op de behandeling als jongere patiënten? Voor de 75-plussers konden we op basis van onze onderzoekslijn vaststellen dat je heel goed bij aanvang moet selecteren op geschiktheid voor deze chemotherapie. Voor vitale oudere patiënten is de behandeling geschikt en zijn de uitkomsten even goed als de jongeren, maar voor minder vitale patiënten leidt deze behandeling alleen maar tot meer ellende. Dit onderzoek wordt vaak aangehaald in internationale richtlijnen.’

De hemato-oncologie in het MCL heeft een topklinische erkenning gekregen. Hoogendoorn: ‘Die erkenning kregen we eigenlijk zonder problemen. De onderzoekslijn bij de hemato-oncologie in het MCL loopt al meer dan tien jaar. Veel onderzoek in academische centra is vaak fundamenteel en op detailniveau. Daar kunnen wij hier in het MCL nooit overheen. Waar we wel goed in zijn is de brede blik, het population-based, het vakoverstijgend onderzoek. Dat maakt het heel leuk!’

Hoogendoorn benadrukt dat de onderzoeken vanuit de hemato-oncologie tot stand komen door intensief teamwork. Certe (Huib Storm), Pathologie Friesland in de persoon van Robbie Kibbelaar, Nic Veeger, statisticus op de MCL Academie, alle Friese hematologen en Eric van Roon vanuit de ziekenhuisfarmacie. Van Roon, die ook hoogleraar is in Groningen, weet veel masterstudenten te binden aan de onderzoekslijn en hieruit rollen vaak de promovendi.

‘Wat we nu doen is vaak retrospectief onderzoek met dataverrijking. We willen graag meer prospectief onderzoek doen, meer realtime monitoring. En dat uiteraard voor de hele provincie. Er is een zonMw subsidieaanvraag gedaan voor oncogeriatrische zorgpaden hetgeen een veelbelovende richting kan zijn voor onze onderzoekslijn. We werken hierin samen met de geriatrie en de longoncologie. Echt over grenzen heen. Er is onderzoek gedaan naar het effect van vitamine D bij polyneuropathie. Dat onderzoek is uitgevoerd door Berdien Oortgiesen, promovenda en in opleiding tot ziekenhuisapotheker. SEH-arts Heleen Lameijer heeft haar het platform gegeven en het is in de Leeuwarder Courant gekomen. Om de cirkel rond te maken krijg ik er in de spreekkamer dan weer vragen over. Dat is zo mooi, die kruisbestuiving over je eigen vakgrenzen heen.’

Meer weten over onderzoek of opleiden. Neem gerust even een kijkje.