Spring naar inhoud

Diepe sedatie: ‘’een roesje’’ dat de kwaliteit van zorg verbetert

Rita Witteveen, Piet Osinga en Rian Gerritsen

"Het is erg patiëntvriendelijk, verbetert de kwaliteit en ook nog eens heel leuk werk om te doen.’’

Stel je voor dat je een afspraak hebt staan voor een procedure die over het algemeen als onaangenaam wordt ervaren. Zenuwen spelen op en je hebt weinig zin in de hele ervaring. Dan oppert de arts het idee van diepe sedatie, waardoor je weinig tot niets merkt van de ingreep en deze comfortabel verloopt. Maar hoe gaat het proces van sedatie precies in zijn werk? Rita Witteveen, Piet Osinga en Rian Gerritsen, drie Sedatie Praktijk Specialisten, vertellen het..

Sedatie

Sedatie is de medische benaming voor het verlagen van het bewustzijn. Bij diepe sedatie wordt je bewustzijn door slaapmedicatie en medicatie tegen de pijn verlaagd, waardoor je niet meer bewust bent van de omgeving. De sedatie wordt gegeven door een Sedatie Praktijk Specialist (SPS). Er wordt gezocht naar een goede balans in de gegeven hoeveelheid medicatie, waarbij je zelfstandig blijft ademen, maar nauwelijks tot niets mee krijgt van het onderzoek. Door de korte werking van de middelen ben je snel weer wakker.  

Bij sedatie is het zo dat je je eigen ademhaling behoudt. Ook behoud je je eigen reflexen, hoesten, slikken etc. Er zijn verschillende gradaties van sedatie. Dat is afhankelijk van de kwetsbaarheid van de patiënt. Niet iedereen is geschikt voor diepe sedatie. Het is voornamelijk bedoeld voor onderzoeken en kleine ingrepen die onplezierig zijn voor de patiënt, en niet voor grootschalige operaties.

Begin van sedatie

Diepe sedatie wordt sinds 2013 binnen het MCL verzorgd. In het verleden deden zich vaak incidenten voor met sedatie buiten de operatiekamer, wat leidde tot de behoefte aan gekwalificeerde professionals. Er kwam een verplichting vanuit de IGJ - voor heel Nederland om mensen op te leiden tot SPS. Zij konden dan vervolgens, voornamelijk kwetsbare, patiënten bewaken en voorzien van sedatie.

Rian licht toe: ‘’Als je sedationist wilt worden, is het van belang dat je een achtergrond als anesthesiemedewerker hebt. Je krijgt een opleiding van een jaar aangeboden. Dit houdt vervolgens in dat je én in het operatiecentrum werkt én als sedationist, om je skills te onderhouden.’’ Piet voegt eraan toe: "Meer mensen werden opgeleid vanwege de toenemende vraag. Dit komt deels doordat operaties die vroeger onder algehele of regionale anesthesie werden uitgevoerd, nu onder sedatie kunnen plaatsvinden. De ingreep is minder ingrijpend en eenvoudiger te realiseren.’’ Ook de vraag naar diepe sedatie bij endoscopische onderzoeken/behandelingen neemt steeds meer toe.

Van begin tot eind

Piet: "Wanneer een patiënt kiest voor diepe sedatie, komt deze eerst bij ons op de Pre-Operatief Anesthesiologisch Spreekuur (PAS) terecht. Hier brengen we de patiënt in kaart. Is de patiënt überhaupt geschikt voor sedatie? Hier komt vervolgens een verslag van. Daarna volgt de procedure waar één van ons sedationisten bij aanwezig is. Die leest vervolgens dit verslag als voorbereiding op de procedure. Als de procedure vervolgens is uitgevoerd en hopelijk geslaagd, gaat de patiënt naar de verkoever van de OK of een afdeling elders. Tot slot gaan we daar nog langs om te controleren of alles goed gaat met de patiënt." Dit alles gebeurt onder toezicht van een anesthesioloog die kan worden opgeroepen bij calamiteiten. Toch vormen de sedationisten een autonome groep die het gehele patiënttraject begeleidt.

Waardering van het vak

Als sedationist lever je een belangrijke bijdrage aan het welzijn van de patiënt. Het proces wordt op een andere manier ervaren. Voor patiënten die weten dat ze diepe sedatie krijgen, kan dit veel stress wegnemen, waardoor ze de procedure rustiger ingaan. Bovendien verbetert dit de kwaliteit van de zorg. Artsen die de procedure uitvoeren, kunnen nu hun werk fijner doen, zonder zich druk te hoeven maken om deze randzaken. Dit biedt comfort aan zowel de behandelaar als de patiënt.

Rita voegt toe: ‘’Het is enorm dankbaar werk. Op het moment dat patiënten sedatie krijgen, zijn ze soms bang om niet in “slaap” te vallen. Achteraf herinneren ze zich over het algemeen niets en zijn ze blij met de procedure. Het is erg patiëntvriendelijk, verbetert de kwaliteit en ook nog eens heel leuk werk om te doen.’’

Blijven ontwikkelen

Rian deelt enthousiast: ‘’Van tevoren wist ik niet dat het werk als sedationist zo leuk kon zijn. Je verplaatst je vaak en zit niet vast op een afdeling. Op elke afdeling is de sfeer anders en je leert veel mensen kennen in het ziekenhuis. En de patiënt maak je van A tot Z mee. Het is tenslotte een mooie verbreding van je vakgebied en zo blijf je in ontwikkeling. Wij zijn tevreden als de patiënt tevreden is.’’

Meer lezen van MCL vertelt?

Bekijk meer verhalen over afdelingen, mensen, zorg, keuzes, meedoen en geluk op deze pagina.

MCL als topklinisch opleidingsziekenhuis

MCL is een topklinisch opleidingsziekenhuis en behoort sinds 2003 tot de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ). Dit betekent dat ons ziekenhuis voldoet aan verschillende eisen die voornamelijk te maken hebben met de kwaliteit van het onderwijs, (medische) opleidingen en wetenschappelijk onderzoek. Het lidmaatschap betekent een erkenning voor de energie die het MCL heeft gestoken in de specialistische opleidingen. De vereniging STZ bestaat uit zesentwintig grote opleidingsziekenhuizen in Nederland die hooggespecialiseerde medische zorg verlenen, wetenschappelijk onderzoek doen en vele artsen, verpleegkundigen en andere zorgprofessionals opleiden. Meer weten? Zie deze pagina.