Centrale Sterilisatieafdeling: de olie die de MCL-motor laat draaien
Mark Vijver
Als wij ons werk niet zouden doen, is er maar een beperkte voorraad van instrumenten beschikbaar waar het ziekenhuis ongeveer een dag mee vooruit kan.
In het MCL wordt iedere dag een grote hoeveelheid medische instrumenten gebruikt. Het spreekt voor zich dat deze instrumenten schoon en dus veilig moeten zijn om bij patiënten te gebruiken. De centrale sterilisatieafdeling (CSA) van het MCL is hier verantwoordelijk voor. Daarmee heeft de CSA een verantwoordelijke taak binnen het ziekenhuis en vormt de afdeling een onmisbare schakel, zo vindt ook CSA-teamleider Mark Vijver: “Wij zijn de olie die de motor van het MCL laat draaien.”
Gebruikte medische instrumenten worden vanaf de OK rechtstreeks bij de CSA afgeleverd. Naast operatiematerialen komen ook instrumenten vanaf de poliklinieken en verpleegafdelingen bij de CSA terecht. De instrumenten zijn onderverdeeld in sets, die specifiek zijn voor bepaalde ingrepen. In het MCL zijn er naar schatting zo’n 1.500 verschillende instrumentensets, dus het is belangrijk om deze materialen gegroepeerd te houden. Wanneer de instrumenten bij de CSA binnenkomen, doorlopen ze een uitgebreid proces tot ze weer schoon en steriel zijn en klaar zijn om opnieuw gebruikt te worden.
Machines en handwerk
Allereerst worden de instrumenten – die per set in een bakje zitten – in een klein uur schoongemaakt in een volledig geautomatiseerde machine. Daarna komt er handwerk aan te pas. Medewerkers van de CSA controleren ieder instrument van iedere set nauwkeurig. Is alles goed schoon geworden? Zijn de sets compleet? Werken de instrumenten allemaal nog? Lampjes worden gecontroleerd, scharen worden weer dicht gedaan en alle sets worden compleet gemaakt. Daarna worden de sets met de hand verpakt. Er komen twee lagen verpakkingsmateriaal omheen: de buitenste laag is voor het transport en de binnenste gaat er op de operatiekamer pas af. Dit vouwen gebeurt zorgvuldig volgens een specifieke techniek, waardoor micro-organismen de kans niet krijgen om bij de instrumenten te komen. De verpakte sets worden daarna in een sterilisatiemachine geplaatst. In grofweg een uur tijd worden de instrumenten verhit en gesteriliseerd. Eenmaal uit de machine worden de sets klaargezet en kunnen ze direct de OK op gebracht worden, wanneer dit nodig is.
Essentiële schakel
De CSA zorgt er dus voor dat medische instrumenten schoon, steriel, functioneel en op voorraad zijn. Dit maakt de afdeling een belangrijke schakel in het MCL met een verantwoordelijke taak. “Je zou kunnen zeggen dat de OK de motor is van het ziekenhuis. In dat geval zijn wij de olie die de motor laat draaien”, zegt CSA-teamleider Mark Vijver over de rol van zijn afdeling. “Als wij ons werk niet zouden doen, is er maar een beperkte voorraad van instrumenten beschikbaar waar het ziekenhuis ongeveer een dag mee vooruit kan. En als wij onze taak niet nauwkeurig uitvoeren, kan dit grote consequenties hebben voor de patiënt.”
Om die verantwoordelijke taak uit te kunnen voeren, is het personeel van de CSA goed opgeleid. Verder zijn richtlijnen en normen erg belangrijk. Denk aan de eerdergenoemde vouwtechnieken die worden toegepast, maar ook aan de werking van de machines. Zo worden de sterilisatiemachines van de CSA jaarlijks door een onafhankelijke partij getoetst, maar de afdeling voert zelf ook iedere dag een kleine test uit om te zien of alles naar behoren werkt. “Wij hebben een grote verantwoordelijkheid richting de patiënt en die taak nemen wij erg serieus”, aldus Vijver.
"Je zou kunnen zeggen dat de OK de motor is van het ziekenhuis. In dat geval zijn wij de olie die de motor laat draaien."
Meer lezen van MCL vertelt?
Bekijk meer verhalen over afdelingen, mensen, zorg, keuzes, meedoen en geluk op deze pagina.
MCL als topklinisch opleidingsziekenhuis
MCL is een topklinisch opleidingsziekenhuis en behoort sinds 2003 tot de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ). Dit betekent dat ons ziekenhuis voldoet aan verschillende eisen die voornamelijk te maken hebben met de kwaliteit van het onderwijs, (medische) opleidingen en wetenschappelijk onderzoek. Het lidmaatschap betekent een erkenning voor de energie die het MCL heeft gestoken in de specialistische opleidingen. De vereniging STZ bestaat uit zesentwintig grote opleidingsziekenhuizen in Nederland die hooggespecialiseerde medische zorg verlenen, wetenschappelijk onderzoek doen en vele artsen, verpleegkundigen en andere zorgprofessionals opleiden. Meer weten? Zie deze pagina.