Betere zorg voor kwetsbare oudere op spoedeisende hulp dankzij GEM-team

Op 3 oktober 2022 startte het multidisciplinaire GEM-team op de spoedeisende hulp van het MCL. Eén van de kartrekkers is Amarins Bontemps-Visser. Sinds 2018 werkt zij in het MCL als klinisch geriater en tegenwoordig is ze ook vakgroepcoördinator. Het was Bontemps-Visser die in het MCL het idee voor een GEM-team opperde, nadat ze zo’n twee jaar geleden voor het eerst hoorde van een dergelijk team in het Tergooi MC. Dat ziekenhuis begon als eerste met een GEM-team, met goede resultaten tot gevolg.

Even terug naar de situatie vóór het GEM-team in het leven werd geroepen. In juli 2021 werd het Acuut Presenterende Oudere Patiënt (APOP) screeningsprogramma geïmplementeerd op de SEH van het MCL. Daarmee worden alle patiënten van zeventig jaar en ouder gescreend op kwetsbaarheid, zodat direct passende zorg kan worden geleverd. Dat was een stap in de juiste richting, maar het kon beter. Bontemps-Visser: “We zochten naar manieren om de stroom van kwetsbare ouderen op de spoedeisende hulp te verbeteren. Die patiënten liggen over het algemeen lang op de SEH en hebben vaak complexe casuïstiek waar veel specialismen bij komen kijken. Die langzame doorstroom is voor de spoedeisende hulp een groot knelpunt. Daarbij komt dat één op de vijf kwetsbare ouderen binnen een maand weer terug is op de SEH. Heropname is een goede indicator voor de veiligheid en kwaliteit van ziekenhuiszorg. Verder komt het voor dat een oudere niet in het ziekenhuis hoeft te worden opgenomen, maar tegelijkertijd niet naar huis kan. Er moet dan een geschikte plek voor de patiënt gevonden worden. Ook dat verliep niet altijd soepel. De kwetsbare oudere werd weleens een beetje vergeten, was onze ervaring.”

Daarom werd ook in het MCL het GEM-team gestart, dat in medebehandeling komt op de spoedeisende hulp bij een positieve APOP-screening. Bontemps-Visser: “De SEH-verpleegkundige doet de kwetsbaarheidsscreening. De patiënt wordt bij een positieve screening verder in kaart gebracht door de verpleegkundig specialist geriatrie. Alle relevante somatische, psychische, functionele en sociale problemen worden meegenomen, evenals de behandelvoorkeuren van de patiënt. De transferverpleegkundige wordt er vroegtijdig bij gehaald om eventuele zorgproblemen op te pakken. Deze verpleegkundige weet precies waar in de regio beschikbare bedden zijn, iets waar het SEH-personeel eigenlijk geen tijd voor heeft. Dat moet zorgen voor een soepelere doorstroom, waarmee de druk op de spoedeisende hulp wordt verlicht. De apothekersassistent wordt erbij betrokken voor de medicatieverificatie, omdat het bij kwetsbare ouderen ontzettend belangrijk is om de juiste medicatie voor te schrijven.” Door nauw samen te werken met de hoofdbehandelaar is de kwetsbare oudere snel en goed in beeld.

Door dit multidisciplinaire team in te zetten, streeft het MCL ernaar om de kwetsbare oudere nog meer passende zorg te geven. De werkwijze van het GEM-team blijft zich, met die visie in het achterhoofd, ook ontwikkelen. Zo zal er meer aandacht komen voor de signalering van een verhoogd valrisico bij de oudere patiënt. “Het vallen gaat nu onderdeel worden van de screening. Bij een verhoogd valrisico zal het GEM-team een multifactoriële valanalyse doen."

In de noordelijke provincies is het MCL het enige ziekenhuis met een GEM-team. Volgens Bontemps-Visser komt er wel steeds meer aandacht voor gerichtere zorg voor kwetsbare ouderen op de spoedeisende hulp. “Je ziet dat er in verschillende ziekenhuizen animo voor is. Zo is in Antonius in Sneek recent het APOP-programma ingevoerd. Sinds wij met het GEM-team zijn begonnen, is er van diverse kanten al interesse getoond. Zo heeft het Martini Ziekenhuis in Groningen contact met het MCL opgenomen en ook het Meander Medisch Centrum in Amersfoort wil eens met ons sparren over het GEM-team. Zo breidt het zich steeds verder uit en dat is heel mooi.”

Het GEM-team werkt momenteel nog in pilotvorm in het MCL, maar Bontemps-Visser durft al vooruit te denken. “Het team werkt op dit moment alleen binnen kantoortijden op doordeweekse dagen. Buiten die tijden wordt het reguliere APOP-programma gevolgd. Ik zou eigenlijk graag zien dat het GEM-team tot in de avond, bijvoorbeeld tot 21.00 uur, werkzaam blijft. We zien juist dat kwetsbare ouderen zich aan het einde van de middag op de spoedeisende hulp presenteren. Het zou mooi zijn als we ook hen nog kunnen helpen met het GEM-team. Uiteindelijk wil je deze zorg zeven dagen per week kunnen bieden.”

Bekijk meer verhalen over afdelingen, mensen, zorg, keuzes, meedoen en geluk op deze pagina.

MCL is een topklinisch opleidingsziekenhuis en behoort sinds 2003 tot de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ). Dit betekent dat ons ziekenhuis voldoet aan verschillende eisen die voornamelijk te maken hebben met de kwaliteit van het onderwijs, (medische) opleidingen en wetenschappelijk onderzoek. Het lidmaatschap betekent een erkenning voor de energie die het MCL heeft gestoken in de specialistische opleidingen. De vereniging STZ bestaat uit zesentwintig grote opleidingsziekenhuizen in Nederland die hooggespecialiseerde medische zorg verlenen, wetenschappelijk onderzoek doen en vele artsen, verpleegkundigen en andere zorgprofessionals opleiden. Meer weten? Zie deze pagina.